Göz Fırlaması Hastalığı Nedir? Belirtiler ve Tedavi 2023
Göz fırlaması hastalığı (Popeye Disease), japon balıkları başta olmak üzere çoğu türde görülebilir. Balık tedavi edilmezse, gözlerini veya görme yeteneğini kaybedip kör olarak ölebilir. Genellikle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Su kirliliği ve yaralanma bu hastalığa sebep olabilir.
Göz Fırmalası Hastalığı Nedir?
Göz fırlaması (Patlak göz), tıbben exophthalmia olarak da bilinen, balığın gözlerinin aşırı şekilde dışarı çıktığı bir hastalıktır. Bu hastalık tek bir gözde olabileceği gibi iki gözde de görülebilir. Teleskop japon balığı gibi bazı nadir balıklarda bu göz şekli bilinen bir durumdur ve hastalık değildir. Bu balıkları hasta sanarak tedavi uygulamamanız gerekir çünkü yapıları budur.
Göz Fırlaması Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Göz fırmalası hastalığının belirtileri oldukça anlaşılırdır ve tespiti zor değildir. Belirtilerde en göze çarpan durum, balığın bir veya iki gözünün de göz çukurundan dışarı doğru fırlamış, şişmiş olmasıdır. Bu şişkinlik, hastalığa yakalanan balıklarda ilk dönemlerde çok hafif veya aşırı olarak da görülebilir. Buna ek olarak birkaç belirtisi daha vardır.
Akvaryum Balıklarında Göz Fırlaması (Şişmesi) Hastalığının Tüm Belirtileri
Gözlerdeki fırlamanın sebebi, göz çukurunun arkasına yerleşen sıvının baskı uygulamasıdır. Sıvı biriktikçe, gözde ileri doğru fırlar ve hastalık ilerler. Eğer göz kanlı görünüyorsa bu şişme, korneaya da zarar vermiş olabilir. Bazı durumlarda balık tamamen iyileşse bile etkilenen gözü kör kalabilir.
- Göz çukurunun gerilmesi
- Bir veya iki gözün de yuvadan dışarı fırlaması
- Hareket etmemek
- Beslenmeyi reddetmek
- Balığın sürekli saklanma ihtiyacı hissetmesi
- Vücutta bir miktar şişme
- Göz küresinde kan görülmesi
- Göz küresinin ayrılması, yırtılması
Göz Fırmalası Hastalığının Nedenleri
Göz fırlamasının oluşmasının altında birçok neden yatabilir. Bunlardan en yaygın olan 3 neden, balığın geçirebileceği bir yaralanma, kötü su koşulları ve gözün enfeksiyon kapmasıdır.
- Yaralanma: Eğer balığınızın tek bir gözünde bu hastalık görülürse büyük ihtimalle sebebi darbe almasından kaynaklıdır. Bu darbeyi başka bir balıktan almış veya sivri bir nesneye de sürtmüş olabilir. Bu durumda balığın gözünün izlenmesi ve enfeksiyon kapmaması için önlem alınması gerekir.
- Kötü su kalitesi: Bu durumda akvaryum suyunuzda bir sorun olup olmadığını belirlemelisiniz. Eğer bir sorun var ise bundan ilk etkilenecek balıklar en narin türler veya zayıf balıklardır. Su kalitesinde sorun varsa düzeltilmediği taktirde diğer balıklara da zarar verebilir. Nadir olsa da bitkili akvaryumlarda, co2 verilmesinden kaynaklı olarak, suda biriken gaz da balığın gözlerinin şişmesine neden olabilir.
- Enfeksiyon: Kesin olmamakla beraber, eğer iki gözde de hastalık görüldüyse sebebi enfeksiyon kaynaklıdır. Enfeksiyonlara parazitler ve bakteriler gibi organizmalar da sebep olabilir. Balıkta hali hazırda gelişen başka bir hastalık sebebiyle oluşan enfeksiyona bağlı sıvı birikmesi tedaviyi oldukça zorlaştırır.
Göz Fırlaması Tedavisi
Göz fırlaması tedavisi kısmen kolaydır ve doğru uygulayabilmek için yukarıdaki hastalık nedenlerini iyi okumalısınız. Eğer enfeksiyona bağlı bir fırlama değilse, stresten uzak bırakılarak balık kendi kendine iyileşebilir. Ek olarak, daha hızlı iyileşebilmesi için akvaryum tuzu kullanabilirsiniz. Sivri, balıkların gözüne veya herhangi bir yerine zarar verecek nesneleri akvaryumdan uzaklaştırmanız da önemlidir.
İyileşme sürecinin kesin olması için balığı bir karantina akvaryumuna almanız tavsiye edilir. Bu akvaryumda kullanılacak suyun kalitesine dikkat edilmeli ve düzenli olarak 2-3 günde bir %30 su değişimleri aksatılmamalıdır. Eğer edinebiliyorsanız basit su test kitleri edinmenizi tavsiye ederiz. Bu sayede pH, amonyak, oksijen ve nitrit gibi önemli değerleri izleyebilir, erken müdahalede bulunabilirsiniz.
Göz fırlaması, eğer enfeksiyona bağlı olarak oluştuysa, kesinlikle karantina akvaryumu kullanmanız gerekir. Bu sayede hastalığın diğer balıklara da yayılmasını önleyebilirsiniz. Ancak yine de birden fazla balıkta bu hastalık görüldüyse tedaviyi ana akvaryumunuzda da yapabilirsiniz. Enfeksiyon kaynaklı durumda ilaç tedavisi uygulamanız son derece önemlidir. İlaç olarak da flagyl şurup kullanabilirsiniz. Balıklarınızın yemlerine bir miktar emdirerek uygulamanız tavsiye edilir.
Son Görüşler
Balıklarda göz fırlaması hastalığı, birçok sorundan kaynaklandığı için olmamasını beklemek yerine önlem almanız yerinde olacaktır. Akvaryum su değişiminin düzenli yapılması, balıklara zarar verecek nesnelerin kullanılmaması, verilen yemlerin kaliteli seçilmesi, alabileceğiniz en etkili yöntemlerdir. Balıklarınızı her gün gözlemlemeniz de hastalıkları erken teşhis edebilmeniz için son derece önemlidir.
