Kaplan Balığı Rehberi (Efsane Avcı)

Kaplan Balığı Tür Özeti

Kaplan balıkları, Hydrocynus cinsinde yer alan beş balıktan en büyük olanıdır. Bilimsel adı Yunanca’dan gelmektedir. Adındaki Hydrocynus kelimesi, “su” ve “köpek” anlamına gelmektedir. Hydro kısmı “su”, cynus kısmı ise köpek anlamına gelir.

Özellikleri

Kaplan balığı, sadece Afrika’da bulunan Alestidae familyasının Characiformes takımından bir türdür. Characiformes takımı 2.000’in üzerinde farklı türleri içerir ve en eski üyesi Santanichthys’dir. Kaplan balığının, Hydrocynus cinsinden ayrıldığı ve kendi ayrı ırkını oluşturduğu düşünülmektedir. Bunun da yaklaşık 11 milyon yıl önce gerçekleştiği düşünülmektedir.

Dış Görünüş ve Davranış

Pin

Kaplan balıklarının üst kısımları zeytin yeşili, alt kısımları gümüş renklerindedir. Yüzlerinde altınımsı sarı, kahverengi ve gri tonları görülmektedir. Dik bir sırt yüzgeci ve altında üç küçük yüzgeç bulunur. Tamamen yetişkinliğe erişen bir kaplan balığı, 1-1.5 metre uzunluğa ve 50 kg ağırlığa ulaşabilmektedir (yetişkin boyuta ulaşmaları 10 yıl kadar sürer).

Kaplan balıklarının ağzındaki her bir diş, birçok köpekbalığının dişleriyle boy ölçüşecek kadar uzundur. Bu dişler 18 cm’ye kadar uzayabilir. Saldırgandırlar ve kendilerine dokunulmasından hiç hoşlanmazlar. Çok tehlikeli balık türlerindendir ve vahşi doğada, balıkçıların parmaklarını kaptırdığı veya göllerde ve nehirlerde yüzücülere saldırdıkları bilinmektedir.

Ömür

Kaplan balıkları doğal ortamlarında, 10 yıl kadar yaşarlar. Akvaryum ortamında iyi bakılırsa yine 15 yıla kadar yaşayabilirler. Ancak diğer yırtıcı balıklar ve onları avlayan insanlar nedeniyle, akvaryum ortamındaki yaşam sürelerinden daha kısa bir ömre sahip olmaktadırlar. Bu türün yaşamıyla ilgili çok fazla araştırma yapılmadığından, henüz kesin yaşam süreleri tam olarak bilinmemektedir.

Beslenme

Doğal ortamındaki kaplan balıkları besin zincirinde üst seviyelerdedir. Avlanırı yakalayabilmek için göl ve nehirlerdeki sakin kısımları kullanırlar. Avlarını tespit edebilmekte kullandıkları keskin gözlere ve düşük frekansları algılayabilen duyulara sahiptirler. Kaplan balıkları, büyük ve sivri dişlerini sanıldığının aksine avlarını çiğnemek için değil, öldürmek için kullanırlar. Avını öldürdükten sonra bütün olarak yutarlar. Melek balığı, ciklit balığı türleri ve gobiler gibi balıkları avlarlar.

Cinsiyet Ayrımı

Cinsiyet ayrımı konusu pek araştırılmadığından yeterli bilgi yok. Ancak erkek kaplan balığının, dişiden daha büyük ve daha ağır olduğu düşünülmektedir (bilimsel kanıt yoktur).

Doğal Yaşam Alanı

Bu kaplan balığı (hydrocynus goliath), Kongo Nehri havzasındaki büyük nehirler ve göllerde yaşar. Bu nehirler; Lualaba Nehri, Upemba Gölü ve Tanganyika Gölü’dür. Afrika, onların tek yaşam alanıdır. Bu bölgelerde çok sayıda olduklarından, herhangi bir koruma durumu yoktur.

Habitatındaki Düşmanları

Biri balık, diğeri sürüngen olsa da kaplan balıkları ve timsahlar birçok benzer özelliğe sahiptir. Ancak, tatlı su timsahları kaplan balıklarından çok daha büyük ve güçlüdür. Tatlı su timsahlarının boyu 1.80 ile 3 metre arasındayken, kaplan balıkları en fazla 1.50 metre uzunluğa erişir. Yetişkinliğe erişmiş timsah ve kaplan balığı arasında bir kavga olursa, timsahın kazanması kaçınılmazdır. Eğer yavru veya genç boyutlardaki bir timsah ile kavga ederlerlerse, yetişkin kaplan balığının kazanma ihtimali yüksektir.

Kaplan Balığı Akvaryumda Bakılır Mı?

Pin

Uzmanların tavsiyesi, sadece çok deneyimli akvaristlerin kaplan balığını ev akvaryumunda beslemesini gerektiğidir. Çünkü, bu balıklar agresiflikleri ve güçleriyle çeşitli sorunlara neden olabilirler. Akvaryumda bakmak üzere almak isteyenler için 10-15 cm civarındaki yavrular satılır. Bu yavruların sağlıklı büyüyebilmesi için oldukça geniş hacimli bir akvaryum gereklidir. Hatta yetişkin boyutlara ulaşmaya başladıkça, akvaryumdan çıkarıp göl veya bir gölete aktarılması gerekebilir (ülkemizdeki balık popülasyonu için tehlikeli durumlar doğurabilir).

Her ne kadar akvaryumda bakılmaya uygun olsalar da, asla doğal yaşam alanlarındaki boyutlarına ulaşamazlar. Kaplan balığını diğer küçük balıklarla bir arada tutamazsınız, çünkü onları yiyecek olarak görecek ve kısa zamanda yemeye başlayacaktır. Kaplan balıkları, oksijen bakımından zengin ve kaliteli suya alışık olduklarından, su kalitesine dikkat etmelisiniz.

Üreme ve Yavrular

Kaplan balıklarının üremesi hakkında çok fazla bilgi ve araştırma bulunmamaktadır. Genellikle yaz aylarında, taşan nehir kıyıları ve sahillerde üredikleri düşünülmektedir. Dişi kaplan balıkları birden fazla dölleme esnasında 750.000 civarı yumurta bırakabilir. Yumurtadan çıkan yavru kaplan balıkları, su seviyeleri onları zorlayana kadar bu alanlarda yaşarlar. Yavru kaplan balıkları planktonlarla beslenirler. Boyutları büyüyüp genç dönemlerine geldiklerinde, daha büyük avlarla beslenirler.

Kaplan Balığı Avcılığı ve Tüketme

Kaplan balıkları çoğunlukla sportif balıkçılık türü olarak görülmektedir. Yine de, bu dev balıklar Afrika’da avlandığında eti tüm köye yetebilmektedir. Etleri oldukça yumuşak ve lezzetlidir. Genellikle ızgara, kızartma, fırında pişirme gibi yöntemlerle hazırlanarak tüketilirler. Kaplan balıkları, hemen hemen her türlü yem ile avlanabilirler. Keskin dişlerinden dolayı avlanırken metal, dayanıklı bir misina kullanmak gereklidir.

Kaplan Balığı Hakkında 5 Sıradışı Bilgi!

1. Dünyanın bazı bölgelerinde kaplan balığına sahip olmak yasa dışıdır. Bu bölgelere örnek Florida’dır. Burada hiçbir şekilde alamaz, satamaz, sahiplenemez ve bakamazsınız.
2. Sudaki oksijenene, ortamdaki ışık ve sıcaklığa karşı hassastırlar.
3. Goliath Kaplan Balığı’nın 32 taneye kadar jilet gibi keskin dişleri vardır. Üst çenede 12-20 arası, alt çenede ise 8-14 arası diş bulunur.
4. Anavatanı Afrika’da uzun süredir efsanelerin konusu olmuştur; Swahili lehçesinde ‘tehlikeli balık’ anlamına gelen ‘M’Benga’ takma adı verilmiştir.
5. Isırma güçleri öyle büyüktür ki, avlarını kolayca ikiye bölmelerini sağlar.

SSS

Kaynaklar: Fishbase